Wat is Spumante?

Spumante is de Italiaanse benaming voor mousserende wijn. Voorbeelden van mousserende wijnen zijn bijvoorbeeld prosecco, cava en champagne. Het betekent dat de wijn koolzuurhoudend is en daardoor bubbelt.

Wat is het verschil tussen Spumante en Frizzante?

In Italië wordt er niet alleen gebruik gemaakt van spumante, maar ook van frizzante. Frizzante is een half-mousserende (licht bruisende) wijn met een “bubbeldruk” tussen de 1 en 3 bar zoals de Acini di Casa Frizzante IGT. Deze wijnen kunnen gewoon afgesloten worden met een normale kurk. Soms zit er een touwtje over de kurk heen, dit is vooral decoratie.

Spumante daarentegen is een mousserende wijn, alles boven de drie bar is een spumante. Deze bar ontstaat door koolzuur in de fles wat luchtdruk creëert, daarom kan je de kurk afschieten van deze wijn. Spumante wijn heeft voor die rede ook een muselet nodig. Een musalet is het ijzeren kapje wat over de kurk van een mousserende wijn wordt geklemd om te zorgen dat deze niet per ongeluk afschiet.

Hoe wordt spumante gemaakt?        

Om spumante/mousserende wijn te maken worden de druiven niet één keer vergist, maar twee keer. Gisten is het proces waarbij suiker wordt omgezet naar alcohol. Bij mousserende wijn is de eerste vergisting om alcohol te creëren en de tweede keer om de bubbel in de wijn te krijgen.

Spumante wijnen worden volgens verschillende manieren gemaakt zoals:

Méthode traditionnelle

Ook wel bekent als de traditionele methode, Meestal refereren we naar deze methode in het Frans, omdat hij in Frankrijk is uitgevonden. Zowel champagne, cava als crémant worden op deze manier gemaakt. Bij deze wijnen worden de bubbels gevormd door gist en suiker in de fles toe te voegen aan een “stille wijn” hierdoor lost de bubbel volledig op in de wijn. Het maakt een hele zachte mousse, maar vraagt meer aandacht en moeite wat ervoor zorgt

Tankmethode/Charmat-methode

Ook bij deze methode krijgen wijnen zoals prosecco en andere mousserende wijnen uit de nieuwe wijnwereld hun bubbels door een tweede vergisting. Het grote verschil met de traditionele methode is dat dit niet meer in de fles plaatsvindt, maar in grote tanks. Daarna wordt de wijn gebotteld. Deze methode is efficiënter en daarmee ook kostenbesparend. Ook deze methode vindt zijn oorsprong in Frankrijk, dankzij een man genaamd Eugène Charmat, een wijnmaker uit Bordeaux.

Transfermethode

Dit is een combinatie van de traditionele methode en de Charmat methode. Bij deze methode ondergaat de wijn net zoals bij de traditionele methode een tweede gisting in de fles. Vervolgens wordt de mousserende wijn overgebracht naar een grote tank om de wijn te filteren.

Koolzuur toevoegen/Méthode Gazéifié

De vierde methode is de makkelijkste methode, op het moment dat het gistingsproces van de wijn klaar of bijna klaar is wordt er koolzuur in de wijn gespoten. Vergelijkbaar met frisdrank waarbij er koolzuur in een stille zoete drank wordt gespoten om bubbeltjes te creëren. Deze bubbels zullen vrij snel na het inschenken verdwijnen.

Hoe smaakt Spumante?

Prosecco is een Spumante, maar een Spumante is niet altijd een prosecco. Spumante is een verzamelnaam voor mousserende wijnen. Deze wijnen komen in heel veel verschillende smaken. De meest populaire varianten zijn cava, prosecco en natuurlijk champagne.

Cava

Cava is het Spaanse antwoord op champagne en laat zien dat goede mousserende wijnen niet alleen in de Champagnestreek wordt gemaakt. Spaanse cava heeft zijn oorsprong in Catalonië, voornamelijk in de regio Penedès. De typische smaak van cava wordt gevormd door drie Catalaanse druivensoorten. Parellada zorgt voor een romige structuur, Xarel-lo voegt body toe, en Macabeo geeft frisse zuren.

Prosecco

In tegenstelling tot champagne, verwijst prosecco niet naar een regio maar naar de druif zelf - glera. Het wordt voornamelijk geproduceerd in Veneto, rond Conegliano en Valdobbiadene. Het gebied Cartizze staat bekend als de grand cru van prosecco, waar de mooiste (en duurste) varianten vandaan komen zoals de Prosecco Superiore Valdobbiadene DOCG Superiore di Cartizze Brut

In Italië wordt er gebruik gemaakt van herkomstbenamingen voor prosecco die de kwaliteit en afkomst van de wijn aangeven. Voorbeelden van deze benamingen zijn: Prosecco Cartizze, Prosecco DOCG, Prosecco DOC en Glera.

Prosecco DOCG en DOC

De proseccostreek bevindt zich in de regio’s Veneto en Friuli-Venezia Giulia wat in het noordoosten van Italië ligt, tegen Slovenië aan. De prosecco’s die uit dit gebied komen krijgen de herkomstbenaming DOC, wat staat voor “Di Origine Controllata” wat ruwweg vertaalt naar “van gecontroleerde oorsprong”. Het gebied is 205 km² en produceert ongeveer 440 miljoen flessen per jaar.

Binnen deze “Prosecco-streek” bevindt zich het DOCG-gebied genaamd Conegliano Valdobbiadene. DOCG staat voor Di Origine Controllata e Grantita. Dit betekent “van gecontroleerde oorsprong”, vergelijkbaar met DOC, maar er zitten los van geografische extra eisen aan verbonden zoals niet meer dan 13.500 kilo per hectaren te mogen produceren. Dit gebied produceert ongeveer 100 miljoen flessen per jaar.

Prosecco Cartizze

Prosecco Cartizze verwijst naar het cru-gebied in Valdobbiadene. Dit gebied staat bekent om haar zeer bijzondere eisen. In het Cartizze gebied mag de opbrengst niet hoger zijn dan 12.000 kilo per hectare en de wijn moet spumante zijn en mag niet frizzante zijn. Er zitten ook verkoopeisen aan de Cartizze zoals dat de wijn niet “sfuso” of “damigiana” verkocht worden. Sfuso betekent uit het vat en damigiana betekent als mandfles. Dit gebied is ongeveer 1 km^2, 108 hectaren om precies te zijn en produceert niet meer dan 1,3 miljoen flessen per jaar. Dit zijn dan ook de duurste prosecco’s van rond de 30 euro per fles.

Champagne

Champagne, cava en prosecco - ze lijken misschien op elkaar in een glas, maar ze zijn allesbehalve hetzelfde. Naast hun verschillende landen van herkomst, verschillen ze ook in druiven, smaken, productiemethoden en houdbaarheid.

Gelegen in het noordelijkste en koelste deel van Frankrijk, is de Champagne-regio bekend om zijn succesvolle druiventeelt. Met 320 gemeenten en een door de overheid ingesteld classificatiesysteem, biedt dit gebied een fascinerende kijk op wijnproductie.

Suikergehalte in mousserende wijn

Op mousserende wijnen staan vaak extra benamingen zoals Brut, Extra Dry, Demi-sec en nog veel meer, maar wat betekenen deze classificaties eigenlijk? Deze classificaties slaan op het suikergehalte in de mousserende wijn, oftewel hoe zoet de wijn is. Hieronder staat een lijst van droog naar zoet met daarbij de classificatie van de wijn.

• Brut Nature: < 3 gram suiker per liter
• Extra Brut: < 6 gram suiker per liter
• Brut: < 12 gram suiker per liter
• Extra Dry: tussen de 12 en 17 gram suiker per liter
• Sec: tussen de 17 en 32 gram suiker per liter
• Demi-Sec: tussen de 32 en 50 gram suiker per liter
• Doux: > 50 gram suiker per liter

Een voorbeeld van een Demi-sec is de Spumante Metodo Classico Demi-Sec van Cà Rovere. Een zoetere mousserende wijn met aroma’s van citrusvruchten en subtiele tonen van honing. In de mond een rijke en romige smaak die perfect samengaan met de zoetheid van deze wijn.